Zwart, rood, gesmoord, in de massa gekleurd, keramisch of van beton. Dakpannen bestaan in alle mogelijke formaten en kleuren. Maar hoe kies je er nu eentje uit die bij je huis past en hoe groot is de invloed daarvan op de totale architectuur van je woning? We vroegen om raad bij architecten Steven Broekx van architectenvennootschap Mekers-Broekx en Stijn Janssens van het gelijknamige architectenbureau.
Volgens Broekx moet een dakpan zowel qua kleur als qua vormgeving aansluiten bij de stijl van een gebouw. “Met de juiste keuze kan dit de architectuur juist versterken.” Janssens beaamt dat een dakpan net zoals een baksteen het uitzicht van de woning kan bepalen, omwille van zijn kleur, profiel, legwijze en de detaillering van randen, nokken en goten.
Expressieve gevel = sobere dakpan?
Voor een woning met een expressieve baksteen ga je niet vanzelfsprekend voor een sobere dakpan. “Je kan hier wel voor kiezen om de gevelsteen meer te laten spreken, maar een dakpan die zeer nauw aansluit bij de gevelsteen kan ook de volumetrie van het gebouw versterken doordat je een monolitischer (geïntegreerd) geheel krijgt. Maar dit moet een weloverwogen keuze zijn.”
Broekx werkt nogal eens met vlakke gevelbekledingen in plaats van bakstenen voor gevels, en dan is de keuze voor een vlakke, sobere pan in plaats van een genuanceerde opvallende pan een evidente keuze. “Voor bakstenen is dat zeker niet anders.”
Janssens opteert bij een expressieve baksteen eerder voor een sobere dakpan. “Zo komt de expressieve baksteen maximaal tot uiting.”
Welke kleur?
De gevelbekleding is bepalend voor de kleurkeuze van je dakpan. “Hier moet je zeker rekening mee houden en de kleur van je dakpan er op afstemmen. Afhankelijk van de kleur, nuance en zelfs het metselverband van de gevelsteen opteer je voor een sobere of juist een aansluitende dakpan.”
Volgens Stijn Janssens is dit projectafhankelijk en soms ook omgevingsbepalend gezien het type van bebouwing. “Is het bijvoorbeeld een vrijstaande woning of een halfopen bebouwing waarbij je eventueel rekening kan of moet houden met de buren? Soms kan je de kleur van de dakpan inderdaad afstemmen op de kleur van de baksteen voor een zo monoliet mogelijk volume.”
Optisch effect
Of een dakpan je woning optisch kan vergroten of verkleinen? Ook dit hangt volgens Steven Broekx weer af van de keuze van het gevelmateriaal. “Een grote pan kan het dak inderdaad optisch verkleinen, terwijl een kleine pan het juist vergroot.”
“Om aan te sluiten op de bakstenen is een kleine vlakke pan in dezelfde kleur als de steen en in halfsteensverband vaak de voor de hand liggende keuze. Dan krijg je een monotoner volume waardoor het dak veel meer betrokken is bij het gebouw, en niet gewoon ‘het dak’ is.”
Voor grotere woningen vindt Stijn Janssens de afmeting minder doorslaggevend, terwijl bij kleinere woningen met beperkte dakoppervlaktes grotere pannen eerder nadelen opleveren in verband met afwerkdetails. “Er ontstaat dan een foute schaalverhouding.”
Te mijden
Er zijn bepaalde kleurencombinaties die je volgens Broekx absoluut moet vermijden. “Zoals felle kleuren, tenzij die in het volume terugkomen. Maar het is eerder opletten met het model en de eventuele nuance van de dakpan in combinatie met de gekozen gevelsteen of bekleding. Je gaat bijvoorbeeld geen rood genuanceerde oude holle Vlaamse pan gebruiken op een woning in een strakke verlijmde zwarte baksteen…”
“Ik vind bleke dakpannen op een donkere baksteen te mijden”, besluit Janssens.
Auteur: Heleen Neels